Alcohol, drugs en medicijnen (afbeelding gemaakt met ai)

Tips en advies

Grip op alcohol, drugs en medicijnen (ADM) in transport en logistiek

Deel deze pagina

Wat is ADM-beleid?

In de sector transport en logistiek kan gebruik van alcohol, drugs of medicijnen (ADM) grote gevolgen hebben. Daarom moet je duidelijke afspraken maken op het werk. Een ADM-beleid laat zien hoe je als werkgever omgaat met alcohol, drugs of medicijnen. Je praat erover, voorkomt problemen en pakt ze aan. Zo laat je zien dat je een goede werkgever bent.

Gebruik van alcohol, drugs en medicijnen komt steeds vaker voor

Alcohol, drugs en medicijnen worden vaker gebruikt dan vroeger. Ze zijn makkelijker te krijgen en ook nog eens sterker. Veel mensen zien gebruik als normaal, bijvoorbeeld op festivals. Maar op het werk kunnen alcohol, drugs of medicijnen voor veel problemen zorgen. Denk aan ongelukken, minder concentratie, spanningen tussen collega’s en hoge verzuimkosten.

Gelukkig zijn er manieren om hiermee om te gaan. Door duidelijke afspraken te maken over ADM-gebruik, op tijd in gesprek te gaan met werknemers en hulp aan te bieden, kun je het verzuim verminderen en de veiligheid verbeteren.

Waarom is een ADM-beleid belangrijk?

In transport en logistiek zijn de risico’s van alcohol, drugs of medicijnen extra groot. Werknemers rijden met zware voertuigen zoals vrachtwagens en heftrucks, waardoor de gevolgen heftig kunnen zijn.

Je hebt als werkgever de plicht om te zorgen voor een veilige werkplek. Tegelijkertijd mag je niet zomaar vooraf testen of controleren. Alleen bij duidelijke signalen of na een voorval mag je maatregelen nemen. Je kunt dan met de werknemer in gesprek gaan. Daarom is het goed om duidelijke regels af te spreken. Zorg ook dat mensen zich veilig voelen om iets te zeggen.

Een goed ADM-beleid helpt je om:

Ongelukken en gevaarlijke situaties te voorkomen.
Ziekteverzuim en uitval te verminderen.
Werknemers bewust te maken van risico’s.
Reputatieschade van je bedrijf te voorkomen.
Te zorgen voor een veilige werkplek. Een veilige werkplek is verplicht.

Vermoeidheid en slechte concentratie door alcohol, drugs en medicijnen

Wat moet je weten over de wet?

Er is geen aparte wet die het ADM-beleid verplicht stelt. Maar je hebt als werkgever wel een zorgplicht. Je moet zorgen voor een veilige werkomgeving. En je moet ingrijpen als iemand zichzelf of anderen in gevaar brengt. Het gebruik van alcohol en drugs op het werk is verboden. Medicijnen zijn verboden als ze gevaar opleveren. Omdat de gevolgen bij ongevallen groot zijn, is het belangrijk om afspraken helder vast te leggen in een ADM-beleid.

Wil je meer weten over alcohol-, drugs- en medicijnenbeleid? Kijk dan het webinar van Trafieq.

De vier pijlers van een ADM-beleid

Een ADM-beleid bestaat uit vier onderdelen. Samen vormen ze een praktische aanpak:

1. Regels en afspraken:

Leg vast wat wel en niet mag op de werkvloer. Denk aan gebruik tijdens werktijd, op evenementen of bij bedrijfsuitjes. Zorg dat deze regels voor iedereen duidelijk zijn.

2. Voorlichting en bewustwording:

Voorkomen is beter dan genezen. Geef uitleg, bied trainingen aan en maak middelengebruik bespreekbaar. Gebruik bijvoorbeeld een festivalperiode om het gesprek te starten.

3. Begeleiding en zorg:

Wees betrokken bij je werknemers. Bied hulp aan werknemers die moeite hebben met gebruik of verslaving. Meldt een werknemer zich vaak ziek na een weekend? Als je op tijd hulp biedt, bijvoorbeeld via een vertrouwens persoon of bedrijfsarts, voorkom je dat iemand uitvalt. Het laat ook zien dat je om je mensen geeft.

4. Handhaving en disciplinaire maatregelen:

Wees duidelijk over de gevolgen als regels worden overtreden. Let wel goed op de privacyregels en wat wettelijk mag. Het is belangrijk dat mensen elkaar kunnen aanspreken. Dat werkt beter dan harde controles.

Hoe stel je een ADM-beleid op?

Er is al een handig informatiedocument van het Trimbos-instituut en STL. Hierin vind je:

Een stappenplan voor het opstellen van beleid.
Praktische voorbeelden en sjablonen, zoals voorbeeldregels en standaardbrieven voor werknemers.
Tips voor communicatie en invoering.

Je kunt je ADM-beleid ook opnemen in je RI&E (Risico Inventarisatie & Evaluatie) en in de inwerkperiode bij nieuwe werknemers. Nieuwe werknemers leren dan wat jouw bedrijf belangrijk vindt. Geef eenvoudige voorbeelden die iedereen begrijpt. Zo zorg je vanaf dag één voor een veilige en bewuste werkomgeving.

ADM-beleid werkt alleen als je het samen met je werknemers doet. STL helpt je daar graag bij, bijvoorbeeld met inspiratie- en themasessies waarin je leert hoe je ADM bespreekbaar maakt en toepast in jouw bedrijf. Daar wordt ook kennis uitgewisseld, tussen bedrijven onderling.

Veelgestelde vragen over alcohol drugs en medicijnen

Wanneer moet ik een ADM-beleid hebben?

Heb je werknemers in dienst die werken met voertuigen, machines of gevaarlijke stoffen, dan is een ADM-beleid belangrijk. Een ADM-beleid is niet verplicht in Nederland, wel aan te raden. Je bent als werkgever verplicht te zorgen voor een veilige werkplek. Met een ADM-beleid laat je zien dat je dit serieus neemt.
Waarom is een ADM-beleid belangrijk voor bedrijven binnen de transport en logistiek?

Alcohol, drugs en sommige medicijnen maken je suf of traag. In transport en logistiek is dat gevaarlijk: werknemers rijden veel en werken met zware machines. Een ADM-beleid helpt om ongelukken te voorkomen. Ook blijven werknemers gezonder en beter inzetbaar. Dat betekent minder ziekte en minder uitval. Een ADM-beleid draagt dus bij aan veiligheid én voortgang van het werk.
Is een ADM-beleid verplicht?

Nee, een ADM-beleid is in Nederland niet verplicht. Wel is het aan te raden om een ADM-beleid te hebben. Als werkgever ben je verantwoordelijk voor een veilige werkplek. Een ADM-beleid helpt daarbij. Hier lees je hoe je volgens STL zorgt voor een veilige en gezonde werkplek.
Hoe voer ik een ADM-beleid in binnen mijn organisatie?

Start eerst door het onderwerp ADM bespreekbaar te maken binnen het managementteam en de operationeel leidinggevenden. Stel het beleid samen met jouw medewerkers op.

Bekijk het ADM-beleid met een stappenplan.
Wat kost het opstellen van een ADM-beleid?

Het verschilt per bedrijf hoeveel het kost om een ADM-beleid op te stellen. Voorbeelden van dingen die meespelen: schakel je hulp in van adviseurs en juristen van buitenaf? Laat je flyers of folders drukken? Organiseer je trainingen voor je werknemers? Hoe groot is je bedrijf?