Veiligheidsdag sector transport en logistiek 2025

Interview

'Alles leek onder controle, tot het ineens misging’

Deel deze pagina

Een zonnige dag in augustus 2015. In Alphen aan den Rijn maakt een groep vakmensen zich klaar om een nieuw brugdeel over de Rijn te hijsen. Op de achtergrond draait een drone zijn rondjes om de klus vast te leggen. Het publiek staat aan de kade, telefoons in de hand, klaar om de spectaculaire operatie te filmen. Alles lijkt goed voorbereid. Tot 16.00 uur.

Twee grote kranen en het brugdeel storten in één klap naar beneden. Ze vallen bovenop huizen en winkels langs de Rijn. De ravage is enorm. Wonder boven wonder vallen er geen dodelijke slachtoffers, maar de schade is groot en het trauma diep.

Voor Hans Zuidijk, destijds brandweercommandant en leider van de hulpdiensten, is deze dag een kantelpunt. Tijdens de Veiligheidsdag van STL deelt hij wat hij leerde van deze ingrijpende gebeurtenis.

‘Wat daar gebeurde, had niet anders kunnen aflopen’

“Dit ongeluk was gedoemd te mislukken,” zegt Zuidijk tijdens het interview. “De opstelling van de kranen op pontons had vanaf het begin onvoldoende stabiliteit.” Hij wijst op het onderzoek van de Onderzoeksraad voor Veiligheid, waarin staat dat het hijsplan ongeschikt was. “Lees dat rapport. Als je werkt met zwaar materieel, moet je dit kennen.”

Lees hier het volledige rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid

Wat kun je doen als het tóch misgaat?

Zuidijk benadrukt dat hij zich vooral bezighoudt met wat er gebeurt ná het ongeluk, de rechterkant van het vlinderdasmodel, zoals hij het noemt. “Mijn taak is het bestrijden. Maar ook dan heb je mensen nodig die weten wat er speelt. En dat begint bij de uitvoerder ter plaatse.”

Zijn oproep: bel altijd zelf de meldkamer, ook als anderen al gebeld hebben. “Jij weet als uitvoerder veel meer dan de omstanders. En gebruik daarbij duidelijke taal en geen jargon. Vertel gewoon wat er aan de hand is.”

Wat is het vlinderdasmodel?

Het vlinderdasmodel wordt vaak gebruikt in de wereld van veiligheid. Het model bestaat uit drie delen, net als een vlinderdas:

Links staat voor het voorkómen van ongelukken. Hier kijk je naar risico’s en hoe je die kunt beperken of wegnemen. Denk aan goede voorbereiding, heldere afspraken en een veilige werkwijze.
Het midden is het ongeluk zelf. Dat is het moment waarop het misgaat.
Rechts gaat over het bestrijden van het ongeval. Wat doe je om schade te beperken, mensen te helpen en weer controle te krijgen over de situatie?

Volgens Zuidijk is het belangrijk dat bedrijven in transport en logistiek zich bewust zijn van álle drie de delen. Vaak gaat de aandacht vooral naar links (voorkomen), maar ook de rechterkant (bestrijding) vraagt voorbereiding. “Wat doe je als het tóch gebeurt?”

Eerlijkheid is cruciaal

Zuidijk: “Wat we vaak zien, is dat mensen zich schamen of haast hebben. Maar dat helpt nooit. We willen geen schuldige aanwijzen. We willen weten: wat is er gebeurd, zodat we goed kunnen handelen. Dus vertel het eerlijke verhaal.”

Ook roept hij bedrijven op om vooraf te oefenen: wie voert het woord als er iets gebeurt? “Denk daarover na als er nog geen crisis is. Wie gaat er naar de media? Wie overlegt met hulpdiensten? Veel bedrijven zijn klein en hebben geen communicatieadviseur. Maar oefen dit wél.”

De kracht van samenwerking

Op de plaats van het ongeval werkt Zuidijk met politie, ambulance, brandweer en gemeente samen in een crisisteam. “Daarin willen we ook altijd iemand van het betrokken bedrijf hebben. Die is van grote waarde. Maar diegene moet zich wel kunnen voegen in het overleg, waarin we gestructureerd en zonder paniek besluiten nemen.”

Soms wordt er iemand aangewezen als 'deskundige' die zelf betrokken is bij het ongeluk. “Maar dan is het belangrijk om ook iemand van buiten te vragen. Want hoe kundig je ook bent, je zit dan midden in de emotie.”

Vijf lessen van Zuidijk voor bedrijven in transport & logistiek

Vertel eerlijk wat er gebeurd is. Ook als het moeilijk is.
Voorkom paniek en haast. Denk in stappen: beeldvorming, oordeelsvorming, besluitvorming.
Zorg voor een helder veiligheidsplan. En weet wie wat doet in een crisissituatie.
Bepaal vooraf wie met de media praat. Oefen dit met je team.
Laat je uitvoerder ter plaatse bellen. Die heeft cruciale informatie.